Beweging op maat voor cliënten van Cello

07 december 2020

Ieder mens heeft recht op een goed leven. Een beperking hoeft daarin niet bepalend te zijn. Cello maakt graag het verschil en bundelt kennis en kunde om door sport, beweging en ontspanning het welzijn van mensen met een beperking te vergroten. “Door in beweging te blijven, zitten cliënten echt lekkerder in hun vel.”

Door Marjolijn van Spaandonk

Het onderhouden van sport en beweging is belangrijk om achteruitgang te voorkomen. Dat blijkt eens te meer na de sluiting van alle faciliteiten tijdens de eerste golf van COVID-19. Met de nodige improvisatie, flexibiliteit en creativiteit blijven de cliënten nu toch in beweging. “Overal zoeken we naar mogelijkheden”, vertelt Anne van Dal-Timmermans, Bewegingsagoge en Leefstijlcoach bij Cello. “Van digitale yoga tot een activiteitenbox en een bootcamp in de achtertuin.”

Ontlading door beweging
Voor cliënten met een verstandelijke of ernstig meervoudig beperking is bewegen niet vanzelfsprekend. Deze doelgroep is wat lastiger te bereiken en vraagt om een individuele aanpak. “We gaan op zoek naar de intrinsieke motivatie van cliënten, wat vinden ze leuk en daar de aansluiting op vinden”, legt de bewegingsagoge uit. “Naast de verbetering van de fysieke gesteldheid komt het beïnvloeden van gedrag door inspanning en ontspanning er als extra component bij. Beweging zorgt voor ontlading, geeft een gevoel van eigenwaarde en heeft een sociaal aspect. Cliënten leven ervan op.” Het gemis in dit coronatijdperk is dan ook groot. Met het wegvallen van activiteiten, valt de zingeving van de dag weg. Samen met buurtsportcoach Amy van de Wiel en Coördinator Vrije Tijd Peter Janssen gaat Anne de uitdaging aan om daar nu op een andere manier invulling aan te geven.

Coachen
Als bewegingsagoge bezoekt en begeleidt Anne cliënten op verschillende locaties van Cello. Nu de contactmomenten door corona-maatregelen erg beperkt zijn worden bepaalde bewegingsoefeningen soms noodgedwongen overgedragen aan begeleiders. “Al beschikken zij niet over de expertise; ik kan wel bepaalde facetten overdragen en hen daarin coachen. De meerwaarde van deze alternatieve methode is dat de begeleider nu zelf ook het positieve resultaat bij de client ervaart.” Naast deze specifieke individuele begeleiding wordt het sportaanbod voor alle cliënten uitgebreid. Met name voor mensen die geen medische beweegondersteuning krijgen en voor wie regulier sporten niet haalbaar is. De buurtsportcoach speelt hierin een grote rol door de behoefte van de cliënten te inventariseren en het organiseren van recreatieve sportactiviteiten in een veilige omgeving voor alle doelgroepen.

Zien bewegen, doet bewegen
De pandemie roept de start van de nieuwe rol van Amy van de Wiel als buurtsportcoach bij Cello echter een acute halt toe. Toch laat zij zich niet uit het veld slaan en pakt door. “Stilzitten is geen optie. Als de mensen niet naar mij kunnen komen, kom ik wel naar hen”, is de gedachte. Met als gevolg een bootcamp in de tuin van de woningen; ambulant of op het terrein van Cello. “Dat kost veel tijd”, beaamt Amy. “Maar zo bereik ik ook de mensen die anders niet zelf zouden komen. Uiteindelijk zijn er nu meer mensen in beweging, want zien bewegen, doet bewegen.” Een mooi resultaat maar ook in de toekomst is er volgens Van de Wiel nog veel winst te behalen. De uitdaging ligt niet per se in de voor handen liggende oefeningen, maar meer in het maatwerk, motivatie en activatie van de verschillende doelgroepen. Het bewegingsaanbod voor cliënten met een ernstig meervoudige beperking vraagt om een meer specifieke invulling die klein en laagdrempelig gehouden wordt. “De oefeningen worden aan de client aangepast zodat bewegen op elk niveau mogelijk is. Of het nu tennis met een isolatiebuis en een ballon is, of met een racket in een G-team. Het aanvoelen van de client is daarbij heel belangrijk.”

Clinics
Om mensen met een licht verstandelijke beperking structureel aan het sporten te krijgen, moeten er wat drempels overwonnen worden in de mindset maar ook praktisch. Door bijvoorbeeld het organiseren van clinics bij sportverenigingen kunnen zij op een laagdrempelige manier proeven van verschillende sporten. Handboogschieten, basketbal, tennis, tafeltennis en voetbal; deze clinics zitten al in het vat. “Het mooiste uitgangspunt is als een begeleider zich als ambassadeur van zijn of haar sport opwerpt en de lessen gaat verzorgen. Zij kennen tenslotte de sport én hun client.” Voor de organisatie van sportactiviteiten en het inbedden van sport en beweging als onderdeel van een gezonde leefstijl zoekt Amy regelmatig de samenwerking op met Peter Janssen.

Intermediair
Als Coördinator Vrije Tijd verzorgt Peter al twintig jaar bij Cello de vrijetijdsactiviteiten en speelt daarnaast een belangrijke verbindende rol tussen de sportverenigingen en de cliënten. Cello ondersteunt en begeleidt de sportverenigingen in het faciliteren van het aanbod van sporten met een beperking. “We stellen sterkte- en zwakteanalyses voor aangepast sporten op om het aanbod te stroomlijnen en optimaliseren.” De verenigingsvrijwilligers worden door Cello getraind en gecoacht om op een verantwoorde en passende manier sportlessen te kunnen geven. “Voor mensen met een lichamelijke beperking is bewegen soms nog een barrière. Het ondersteunen van de doelgroep is essentieel voor de slagingskans om een client structureel in beweging te krijgen. Ik probeer hen te enthousiasmeren, leg de contacten en begeleid de eerste periode alle betrokkenen. Daarna blijf ik op de achtergrond als intermediair voor de client én de sportvereniging aanwezig.”

Wiel uitvinden
Met succes spelen de G-teams met Cello-leden mee aan regionale kampioenschappen, Special Olympic wedstrijden en wordt er gegolfd. In het najaar stond er een mountainbikewedstrijd op de agenda, maar is door corona afgelast. Tweemaal organiseerde Peter een Nederlands G-tennis Kampioenschap en enkele leden spelen zelfs in het buitenland. “We hebben het in de regio aardig op de rit maar het kan beter”, vindt Peter. “Uniek Sporten is relatief nog onbekend bij onze cliënten. Daarbij zijn er te veel kapiteins op één schip en wordt er te veel uit dezelfde vijver gevist. Sportverenigingen en organisaties willen het wiel zelf uitvinden terwijl de kennis en kunde voorhanden ligt bij zorginstellingen als Cello en sportaanbieders. Maak daar gebruik van en leer van elkaar.”

Nu door COVID-19 de sport- en vrijetijdsactiviteiten niet of nauwelijks doorgang hebben, is dat exact wat Amy, Anne en Peter hebben gedaan. Met een creatieve oplossingen als gevolg; de activiteitenbox bijvoorbeeld. Op aanvraag wordt er voor elke client een box vol creatieve opdrachten, spellen en bewegingsoefeningen samengesteld en aan huis bezorgd. “Uiteindelijk hebben we allemaal hetzelfde doel; met zorg en aandacht de mensen in beweging krijgen. Met een glimlach als de kers op de taart.”

Meer weten over Cello? Kijk voor meer informatie op www.cello-zorg.nl of stuur een e-mail naar buurtsportcoach Amy van de Wiel op avandewiel@cello-zorg.nl