Buddy’s van Running Blind vergroten wereld van blinden en slechtzienden

Fervent hardloopster Gaby Wynia uit Den Bosch is vanwege het zeldzame syndroom van Usher doofblind. Door deze aandoening gaat zowel haar gehoor als zicht steeds verder achteruit. Maar deze powervrouw laat zich door niets en niemand tegenhouden. “Ik wil anderen leren hun beperking te accepteren. Ikzelf moet accepteren dat ik niet meer kan zien, maar met je armen, je benen en je brein kun je nog heel veel dingen doen”, zegt Gaby overtuigend. Om die stelling kracht bij te zetten loopt Gaby drie keer per week hard bij Atletiekvereniging Prins Hendrik in Vught en in 2021 deed ze zelfs mee aan de Marathon van Rotterdam met haar buddy Wim.

“Ondanks mijn doofblindheid kan ik toch alles uit het leven halen. Ik kan nog steeds schoonmaken, haken, brailleboeken lezen, boodschappen doen, wandelen en zelfs hardlopen. Je moet niet zo beperkt denken. Het draait allemaal om je mindset”, aldus Gaby. Stichting Running Blind maakt het voor mensen met een visuele beperking mogelijk om te kunnen hardlopen of wandelen met behulp van buddy’s die de ogen – en in het geval van Gaby ook de oren – van de loper zijn. “Zonder buddy’s kunnen wij niet lekker vrijuit bewegen in de buitenlucht en onze sportieve doelen halen”, legt Gaby uit.

Loper en buddy
“In totaal hebben we dertig buddy’s die elkaar afwisselen, waarvan vijftien wekelijks beschikbaar zijn. Het is een heel leuke, gezellige en sociale groep. Hardlopen voelt echt als een uitje voor hen. Ze verheugen zich er de hele week op. Daarom hoop ik dat onze groep nog veel groter wordt, want in de ideale situatie heb je een vaste buddy voor elke loper”, zegt Paul, die zelf actief is als lid en buddy binnen Prins Hendrik. Hij vervolgt: “Je hoort het van Gaby: ze mag dan wel doof en blind zijn, maar met de rest van haar lichaam is niets mis. Ze wil dolgraag sporten en onder de mensen komen. Ik ben heel blij dat ik en de andere buddy’s haar die kans kunnen bieden.”

De loper en buddy zitten aan elkaar verbonden met een koord. Het is heel belangrijk dat het duo elkaar goed aanvoelt en vertrouwt. Paul: “Je moet heel goed per persoon afspreken hoe je communiceert. Sommigen willen dat je bij elk stoeprand stopt en voorzichtig even een stapje maakt en je moet een teken afspreken als je wilt stoppen of versnellen.” “Als mijn buddy sneller of langer wil lopen, ga ik wel op zijn rug mee”, voegt Gaby daar met een lach aan toe. “Soms hebben de buddy’s ook moeite om de lopers bij te houden hoor”, brengt Paul in. Hij vervolgt: “We hebben zelfs een loper binnen onze groep die samen met een buddy mee rent met de reguliere hardloopgroep. Dus dat bewijst maar weer dat alles mogelijk is.”

Een grotere belevingswereld
Naast Running Blind is er binnen Prins Hendrik ook Walking Blind, een wandelgroep voor mensen met een visuele beperking. Elise, Dagmar en haar man Phil zijn iedere week van de partij. Ze vertellen over hun ervaringen. “Ik ben ontzettend blij dat er buddy’s zijn die met ons willen lopen, want alleen zou ik dat niet kunnen. Het klinkt misschien gek, maar het is een van de leukste dingen die ik doe in de week”, zegt Phil. “Je voelt je helemaal opgekikkerd wanneer je gesport hebt!”, valt Dagmar haar man bij. Ze haalt het koord tevoorschijn waarmee ze verbonden zit aan haar buddy. “Met dit lint voel ik mijn buddy perfect aan en weet ik wanneer de route wijzigt of het tempo verandert.” De groep bestaat uit vier lopers, terwijl er slechts drie buddy’s wekelijks beschikbaar zijn. Een van die buddy’s is Monique: “We zijn super blij met de buddy’s die we al hebben, maar als een van ons een keer ziek is of op vakantie gaat, zit je gelijk met een probleem.”

“We hebben beslist meer buddy’s nodig. Zonder buddy ben ik meer bezig met obstakels op de stoep dan het maken van een lekkere wandeling. Daarom is een buddy zo belangrijk”, zegt Elise. Voor mensen met een visuele beperking kan hun wereld heel klein voelen. “Omdat je met begeleiding wandelt, kunnen we nieuwe routes ontdekken. Wanneer we alleen op pad gaan durven we alleen de stukjes te lopen die we goed kennen. Op een gegeven moment val je in herhaling. Onze belevingswereld is dankzij Running Blind een stuk groter geworden”, concludeert de groep. Maar hebben de wandelaars het wel door als ze een andere route lopen? “De akoestiek is anders. De ondergrond, de wind, de vogeltjes: we nemen de verschillen zeker waar.”

Het onmogelijke bewijzen
Volgens de drie wandelaars is hun groepje mega gezellig en sociaal: “We zijn één groep, dus we houden rekening met elkaars tempo en zorgen ervoor dat we altijd samen blijven lopen.” Phil gaat door op het sociale aspect: “Het is fijn om met een buddy te praten, het is een stukje sociaal contact. Maar dat geldt ook zeker andersom. De buddy’s kunnen ook hun verhaal bij ons kwijt en het is een andere beleving voor hen om met een blind persoon te lopen. Dat maakt het leuk en uitdagend.” De buddy’s zijn bovendien altijd bereid om een stapje extra te zetten voor de groep. “Onze buddy’s zijn naar een speciaal museum geweest om te ervaren hoe het is wanneer je niets ziet, zodat ze zich nog beter in ons kunnen verplaatsen.” Toch gaat het volgens Elise, Phil en Dagmar niet alleen om blindheid, maar ook om vastberadenheid. “Je moet ervan uitgaan dat iets wél kan en als dat later niet zo blijkt te zijn, kun je dat altijd nog accepteren”, vindt Dagmar. “Alles is mogelijk totdat het onmogelijke is bewezen”, besluit Phil.  

Kom zelf in beweging
Wil jij zelf ook in beweging komen? Doe dan de Uniek Sporten Brabant Sportzoeker of neem contact op met de beweegcoach bij jou in de buurt! 

Foto: fotografie Sandra Peerenboom