Dressuurtalent Estée Gerritsen: in topsport is mijn beperking mijn kracht

“Mijn weg naar de topsport is bizar gelopen,” zegt de 19-jarige studente Estée Gerritsen met nadruk op het woord bizar. “Op mijn 16e werd ik gescout door de bondscoach para dressuur van de paardensportbond (KNHS). Binnen een jaar later startte ik internationale wedstrijden en werd ik geselecteerd voor de Paralympische Spelen in Rio.” Vlak voor vertrek bleek haar paard Onassis een hartritmestoornis te hebben en kon ze slechts als toeschouwer naar Rio. “Met een nieuw paard richt ik me nu op Tokio in 2020!”

Van kasplantje naar topsporter
Voor iemand die vanaf haar geboorte revalideert, is het bijzonder dat ze nu topsporter is. “Ja, zeker! Bij mijn geboorte heb ik zuurstoftekort gehad en kreeg ik een Apgarscore van 0. De artsen hebben me met hartmassage weer aan de praat gekregen. Ik heb cerebrale parese, een hersenbeschadiging waardoor ik spastisch ben in alle ledematen. De artsen vertelden mijn ouders dat ik waarschijnlijk niet zou kunnen lopen, als een kasplantje zou leven en misschien veel minder zou kunnen. Mijn ouders hebben die diagnose gelaten voor wat het is en er veel energie in gestoken om mij te helpen om beter te worden. Onbewust revalideer ik al mijn hele leven. En zoals het nu gaat, mag ik niet klagen! Ik loop, ik studeer en doe aan topsport.”

Worsteling om evenwicht te vinden
Naast haar studie aan de hogeschool HAN in Nijmegen rijdt ze ongeveer vier keer per week en traint ze in de sportschool en elke dag thuis een half uur. “In het begin was paardrijden echt revalidatie voor mij. Het was een worsteling om gewoon te blijven zitten en mijn evenwicht te vinden. Ik wilde wat de rest deed; lessen bij een gewone manege. En natuurlijk ook galopperen als iedereen dat deed! Mijn moeder heeft heel wat rondjes meegerend naast de pony. Gelukkig was het een kleine Shetlander, die was nog bij te houden. Nu heb ik veel meer balans gekregen, ik werk ook in de sportschool aan mijn core stability.”

In eigen klasse uitblinken
Bij haar start in het talententeam para-dressuur werd ze gekeurd. “Binnen deze discipline word je ingedeeld in grades 1 t/m 5, waarbij grade 5 een minimale beperking is. Ik ben ingedeeld in grade 2. Heel gek, maar dat was toen toch even een domper. Het voelt alsof je een stempel krijgt opgedrukt. Bij mijn lichaam zitten alle onderdelen er aan, maar ze doen het niet allemaal. Toch ben ik blij dat ik in deze grade uitkom, zo kan iedereen in zijn eigen klasse uitblinken.” En dat deed ze. “Ik ben het meest trots op het resultaat tijdens het NK, de laatste observatiewedstrijd voor Rio. Ik heb toen goud gewonnen in mijn grade en ben overall tweede geworden.”

Hoog leeftempo en doorzettingsvermogen
Volgens haar moeder is de ontwikkeling van Estée zo goed verlopen omdat ze een enorm doorzettingsvermogen heeft. “Ze wilde altijd alles kunnen wat iedereen kon en alles zelf doen,” vertelt Anita de Waaijer. “Bijvoorbeeld fietsen op een gewone fiets. Dan was ze uren bezig met haar vader om te proberen haar balans te vinden. Ze staat elke ochtend positief en met een lach op en probeert vanuit een ontspannen houding sterker te worden. Dat is zo bijzonder. Toch kan het doorzettingsvermogen van Estée ook haar valkuil zijn. Haar leeftempo ligt hoog, terwijl het soms goed zou zijn om wat energie over te houden.”

Beperking is mijn kracht
De dressuuramazone lacht dat weg. “Ik wil alles zo normaal mogelijk doen en niet buiten de groep vallen. Ik kan alles, maar doe het soms op een andere manier. Het klinkt rooskleurig en ik ben super blij met mijn leven, maar ik heb soms ook lastige periodes. Ik ben op de basisschool gepest en heb daar nog lang last van gehad. Je krijgt dan toch in je hoofd dat een beperking iets negatiefs is. Terwijl ik mijn beperking heb geaccepteerd. Die periode van pesten heb ik achter me gelaten, je wordt er ook weerbaarder van. Nu ik in de topsport terecht ben gekomen heeft mijn beperking me voor het eerst iets gebracht. Mijn niet-krachtige kant is nu mijn kracht geworden.”

Stichting Moving without limits
Haar verhaal vertelt ze graag via haar eigen stichting Moving without limits. “Daarmee wil ik kinderen inspireren om van hun beperking hun kracht te maken. Ik geef presentaties op scholen en bij organisaties. Daar vertel ik eerlijk hoe mijn leven is gelopen. Bijvoorbeeld wat het verschil maakte tussen me rot voelen en genieten van het leven. Bij zo’n presentatie aan een school voor speciaal onderwijs begon een jongen in de klas te huilen. Ik schrok me rot. Het bleek dat hij zijn handicap nog nooit zo had bekeken, dat het ook je kracht kan zijn. Kijk, je kunt je beperking niet even afdoen. Ik ben een open boek en dat werkt heel goed voor mij. Bij de introweek van mijn opleiding zei ik ook gelijk wat ik heb en of mensen vragen bij mij willen stellen en niet achter mijn rug om gaan gissen.”

Zoektocht naar nieuw paard
Zelf is ze de afgelopen tijd druk geweest met de zoektocht naar een nieuw paard. Ze heeft inmiddels afspraken met Ellen Puschmann-Iwema en Ebbel Iwema, eigenaars van Zastron. Met dat paard gaat ze nu verder. Het vinden van het juiste paard heeft nogal wat voeten in de aarde. “Omdat we topsport bedrijven moet het paard natuurlijk een goed niveau hebben en als combinatie moet er een klik zijn. We zoeken een onverstoorbaar paard dat tegen mijn beweeglijkheid kan en zelf geen onverwachte schrikbewegingen maakt. Zelf kan ik een goed dressuurpaard niet financieren, dus ik ben afhankelijk van een paard dat beschikbaar komt.”

Spannende dingen brengen veel leuks
Haar focus ligt in ieder geval op de Paralympische Spelen, zij maakt deel uit van de groep Talents2Tokio. “Ik train individueel en met kadertrainingen bij Joyce Heuitink. Met het KNHS Talententeam doen we collectieve activiteiten om ons talent nog verder te ontwikkelen. Wat ik zo leuk vind aan paardrijden is dat je alles met een maatje doet. Je bouwt een band op en gaat samen het avontuur aan. Kinderen die nog niet sporten raad ik aan om de stap te nemen en te gaan doen wat je wilt op sportgebied. Daarvoor moet je soms uit je comfort zone komen, als je bijvoorbeeld bij een reguliere sportvereniging wilt gaan sporten. Gewoon doen, spannende dingen kunnen zoveel leuks brengen! Als je verder wilt komen in de sport kun je ook de talentendag van NOC*NSF bezoeken. Ik had 10 jaar geleden ook niet gedacht dat ik zo zou sporten!”