Johan Cruyff Foundation: kinderen vooruit brengen door sport en bewegen

“Het is zo mooi om te zien hoeveel plezier kinderen hebben en hoeveel zelfvertrouwen ze krijgen van sporten,” zegt Miranda van Holstein, manager projecten van de Johan Cruyff Foundation. De organisatie werd in 1997 opgericht door voetballer Johan Cruijff, en maakt sport mogelijk voor kinderen waarvoor dat niet vanzelfsprekend is. Met of zonder beperking.

Omgekeerde integratie
Dat doet de Johan Cruyff Foundation onder meer met Cruyff Courts, Schoolplein14 en uiteenlopende lokale en landelijke sportprojecten. Holstein: “We zijn er voor alle kinderen, ongeacht afkomst, omgeving of beperking. Maar we hebben in de praktijk wel geleerd dat je soms speciale activiteiten voor kinderen met een beperking moet organiseren. Op de Cruyff Courts in de wijk krijgen ze niet altijd de kans. Daarom brengen we Cruyff Courts ook naar speciaal onderwijs en zorginstellingen. Natuurlijk mag iedereen uit de wijk komen spelen, maar de kinderen met een beperking zijn er de baas. Omgekeerde integratie dus. De kinderen zijn vaak trots op hun eigen court.” Veel courts krijgen de naam van een sportheld. “Daarvoor kiezen we bewust Olympische en Paralympische sporters. Zo heeft rolstoeltennisser Maikel Scheffers zijn eigen court vlakbij zijn oude middelbare school, dat is toch prachtig?”

Behoefte van kinderen voorop bij Cruyff Courts
Cruyff Courts voor kinderen met een beperking worden altijd ontwikkeld samen met de school of zorginstelling. “We kijken wat er gewenst is, in overleg met de kinderen zelf maar bijvoorbeeld ook fysiotherapeuten. Zijn er veel rolstoelers, dan komt er een rolstoelparcours en kort kunstgras. Voor kinderen met een visuele beperking maken we de traditioneel knalgele middenstip transparant, anders schrikt het af. En we hebben op een plek met veel dove kinderen lampjes geïntegreerd in het hek die aan gaan als de scheidsrechter fluit. Het Speciale Cruyff Court wordt dus altijd ingericht op basis van behoefte van de doelgroep.” Er zijn nu 43 speciale Cruyff Courts in Nederland, waarvan zo’n 8 in Gelderland liggen. Van Holstein gaat graag in gesprek met organisaties die een Cruyff Court willen inrichten. “Meer veilige, mooie plekken voor sporten en bewegen voor kinderen met een beperking blijven nodig. Wij financieren zo’n 50 a 60% van de totale kosten, de rest wordt vaak met crowdfunding of sponsoring door de school of instelling bij elkaar gehaald. De naam van Johan Cruijff opent daarbij deuren.”

Buurjongen met beperking voorbeeld voor Cruijff
De kiem voor de Johan Cruyff Foundation ontstond toen Johan Cruijff in Amerika voetbalde. Zijn buurjongetje met een verstandelijke beperking kon nooit meevoetballen in de buurt. Cruijff besloot elke dag een balletje te trappen met hem. Na een paar weken deed de buurjongen voorzichtig mee met het buurtvoetbalpotje. Na een paar maanden had hij zoveel zelfvertrouwen dat hij ook andere activiteiten aandurfde, zoals zwemles. “Johan heeft dat in zijn hart gesloten en in 1997 besloot hij om een aantal mensen bij elkaar te halen om dit op grotere schaal te kunnen doen,” vertelt Van Holstein. “Hij was een van de eerste sporters met een eigen stichting en is tot zijn overlijden zeer betrokken geweest. Ik vind het mooi dat wij in zijn gedachte, samen met de familie, met dezelfde passie doorgaan om kinderen te laten sporten.” De Johan Cruyff Foundation is nu in meer dan 20 landen actief, met onder andere 250 Cruyff Courts, in Nederland en daarbuiten. 43 daarvan zijn Speciale Cruyff Courts. Inmiddels zijn er 450 Schoolpleinen14 bij regulier en speciaal onderwijs, en jaarlijks worden meer dan 30 sportprojecten voor kinderen met een beperking gesteund.

Sportstimulering in de breedte
Naast de Cruyff Courts zet de stichting ook op andere manieren in op sportstimulering in de breedte. “Daarvoor werken we samen met allerlei organisaties, bijvoorbeeld zeven sportbonden en de Esther Vergeer Foundation. Om te zorgen dat kinderen met een beperking daadwerkelijk de kans krijgen om te sporten, maar ook om heel praktisch te ondersteunen met sportmaterialen. Zo hebben we racerunners beschikbaar gesteld aan AV De Liemers. Ook leverden we rolstoelen aan het speciaal onderwijs, onder meer via de Onderwijsspecialisten, voor o.a. rolstoelbasketbal op scholen. Je kunt geen rolstoelbasketbal spelen in een gewone rolstoel, wij trekken ook onze Nikes aan als we gaan hardlopen. We kunnen helaas niet aan alle aanvragen voldoen maar we proberen zoveel mogelijk initiatieven dat steuntje in de rug te geven.”

Open dag vol plezier
Eens per jaar is er een Open Dag bij de thuisbasis, het Olympisch Stadion in Amsterdam. “Op die dag, dit jaar op woensdag 19 september, willen we laten zien wat er allemaal kan op sportgebied. Mensen van projecten uit heel Nederland komen dan met de materialen die ze van ons hebben gekregen naar Amsterdam. Kinderen kunnen 30 verschillende sporten uitproberen, zoals rolstoelbasketbal, handboogschieten, judo, kickboksen en tennis. Dit jaar hopen we zelfs een skibaan neer te zetten!” De Open Dag is ingericht voor kinderen met een beperking, maar ook kinderen zonder beperking zijn van harte welkom. “De kinderen hebben zoveel lol! En hopelijk kunnen we hen inspireren om te gaan sporten. Eigenlijk wil je dat initiatieven zoals het Gelders Jaar van het Aangepast Sporten overbodig zijn. Maar zover zijn we jammer genoeg nog niet, dus het is mooi dat er zo’n jaar is. We blijven ons sterk maken om te zorgen dat ieder kind kan sporten op de manier die bij hem of haar past.”